Ongeveer 100 jaar geleden vonden een aantal revolutionaire ontwikkelingen plaats. Ontwikkelingen die het leven van de bevolking ingrijpend veranderden. De gezondheid werd er door verbeterd. Het leven werd makkelijk en een stuk comfortabeler. We hebben het over de komst van elektriciteit, gas, waterleiding en riolering.
Het expositieteam van stadsmuseum De Knoperij werd steeds enthousiaster in de voorbereiding van de etalage-tentoonstelling. We kunnen het ons nu bijna niet voorstellen: Een leven zonder elektriciteit of stromend water uit de kraan. Maar ook de aanleg van riolering was baanbrekend en een enorme verbetering van de hygiënische omstandigheden.
Erik Vergeer van het expositieteam vertelt daarover: “In 1904 constateerde de Gezondheidscommissie ernstige gezondheidsrisico’s in Montfoort door vervuild drinkwater en het gebrek aan goede riolering. Er was geen drinkwaterleiding. Het drinkwater werd uit de Hollandse IJssel of de sloot gehaald. Heel onhygiënisch want ook het afvalwater werd daarin geloosd. Kindersterfte was hoog en ook ziekten als tyfus, cholera en difterie kwamen nog veelvuldig voor. In 1923 werd gelijktijdig met de demping van de stadshaven (langs de huidige Havenstraat, het eerste betonnen riool aangebracht.“
In 1925/26 wordt het gemeentelijk waterbedrijf opgericht en ondergebracht bij de gemeentelijke gasfabriek aan de Julianalaan. Toen pas beschikte men voor het eerst over kwalitatief goed water. Het water werd van grote diepte opgepompt. Later wordt het pompstation verplaatst naar de Blindeweg. Ook hier komt het water van grote diepte en is ca. 1000 jaar oud.”
Toos Vergeer verdiepte zich ook in de gasfabriek.” In 1911 wordt de nieuwe gasfabriek in gebruik genomen. Montfoort baadde plots in een zee van licht. De vuile petroleumlampen werden opgeruimd en de gaslampen kwamen hiervoor in de plaats. Er waren direct 2 grote afnemers: de tuchtschool en het Anthoniuspension. De overige bevolking deed wel de petroleumlamp de deur uit, maar van de oude vertrouwde kolenkachel deden ze geen afstand.“
Voorzitter Lex van Wijk deed ook mee en zocht de komst van elektriciteit uit: “Precies 100 jaar geleden in 1921 zorgde de PUEM ervoor dat er elektriciteit in Montfoort kwam. Dat was voor de bevolking nog wel even wennen. Er werden zelfs cursussen gegeven hoe je elektrisch moest koken of moest stofzuigen. Het betekende een enorme vooruitgang.”
Lex vervolgt: “Er zijn tal van interessante voorwerpen voor een groot deel uit de eigen Oudheidkamer te bewonderen in de etalage. De enorme schakelpanelen in de meterkast, petroleumlantaarns, een oude gasmunt van 2,5 cent en een mooie poepdoos. In bruikleen kregen we stijgbeugels die werden gebruikt om in de houten elektriciteitspalen te klimmen als de draden gerepareerd moesten worden. “
In de etalage staat ook weer een raadvoorwerp. Een lange pijp met een filter. Kom eens langs en mail ons wat u denkt dat het is.
Stadsmuseum De Knoperij kan helaas de deuren nog niet openen, maar u kunt wel de hele expositie van buiten door de grote etalageruiten zien. Ook’s avonds is deze verlicht.
De expositie duurt tot einde mei 2021. De gasttentoonstelling ‘60 jaar zwembad Montfoort’ is er nog tot 1 mei.
Dit is een bericht van de Stichting Oud Montfoort
Voor verdere info Peter Versloot 06-46651411