| Gelukkig weer helemaal open |
 We beginnen dit artikel met een oude foto. Op de plek waar nu De Knoperij is gevestigd, was vroeger de tabakswinkel van Bas van Vliet. Van Kortenhof bouwde nieuw, het Havenbrugje werd verbreed, de smederij van Dolderman werd afgebroken en nieuw opgebouwd,Van Kortenhof werd Blokker en daarna nog even Daags en toen stond het een tijdje leeg. In 2020 mocht SOM het pand gaan gebruiken. Na een intensieve periode, tijdens de eerste lockdown, verbouwden we de winkel tot Stadsmuseum. In juni 2020 ging De Knoperij stilletjes open. Een feestelijke opening met veel publiek zat er niet in. Na een half jaar moesten we weer sluiten. Weer een lockdown die zes maanden duurde en opnieuw in juni (2021) mocht De Knoperij open, waarna in december weer een sluiting volgde. Gelukkig duurde de laatste sluiting maar zes weken en is De Knoperij eind januari weer helemaal open gegaan. Met verruimde openingstijden (zie hieronder) en een nieuwe expositie, waarover verderop meer. We heten u graag weer welkom voor een bezoek aan onze exposities, voor een praatje met of zonder een kop koffie. |
| Uitbreiding openingsdagen |
| Van drie naar vier openingsdagenDankzij ons fantastische museumvrijwilligers zijn we in staat om een dag extra open te gaan. Woensdag-, donderdag- (nieuw) en vrijdagmiddag plus de zaterdag de hele dag. Ook de tijden zijn enigszins aangepast. In plaats van om 13:00 uur, gaat De Knoperij nu om 12:30 uur open. Maar de zaterdag is als vanouds: van 10:00 tot 16:00 uur. De vrijdagchtend is dus verruild voor de donderdagmiddag. Zo hebben we een meer logische reeks van openingstijden. Heeft u nog wat tijd over en vindt u het leuk om mensen te ontvangen en iets te vertellen over de geschiedenis en de toerischtische en recreatieve mogelijkheden van Montfoort? Met meer gastvrouwen en -heren kunnen we (nog) vaker open. U komt in een gezellig team. |
| Nieuwe expositie in De Knoperij: |
| Ziek, Zwak … Zorg! |
 ZiekenzorgZiekenzorg is van alle tijden. Héél vroeger de ‘medicijnman’ of ‘sjamaan’, in de middeleeuwen werd de ziekenzorg vooral door vrouwelijke religieuzen gedaan en waren er kwakzalvers, chirurgijnen en medicinae doctores. Hoe zat dat in Montfoort? Wat weten we daar van? En ook vroeger waren er epidemien en pandemien. De expositie geeft er een beeld van. |
Een beroemde plaatsgenootMontfoort bracht een beroemde arts voort: Ysbrand van Diemerbroeck (1609-1674), zoon van de Montfoortse burgemeester Gysbertus van Diemerbroeck en Magdalena Zas van Weldom en was de broer van de Montfoortse apotheker Gerard van Diemerbroeck (ca. 1601-1666). Ysbrand studeerde in Utrecht, Leiden en behaalde zijn docterstitel in Frankrijk. In de pest-jaren 1636-1637 was hij succesvol in de behandeling van de pest in Nijmegen. Hij schreef een boek hierover en werd hoogleraar in Utrecht (1649) en genoot groot aanzien. |
 Zoutzure berokingenMontfoort werd in 1817/1818 getroffen door een tyfusepidemie. Toen kende men tyfus nog niet en men benoemde die besmettelijke ziekte als ‘Zenuwzinkingskoorts’. De stadsheelmeester van dat moment was de heer J.F.C. (Jan) Rombach (1788-1864) en de apotheker was Christiaan Schroot (1754-1818). De ziekte werd bestreden met medicijnen en “zoutzure berokingen” en de zieken kregen soep, rode wijn en schone lakens. Er werden 660 (van de 1324 inwoners) behandeld en er overleden 89 mensen, waaronder apotheker Schroot zelf.Hiernaast Jan Rombach op latere leeftijd. |
| WilleskopWilleskop maakte gebruik van de voorzieningen in Montfoort en/of Oudewater. Er was geen eigen gemeentehuis, al functioneerde Hoeve de Pleyt wel als vergaderlokaal, er was geen kerk, arts of begraafplaats. Als Montfoort aanbood om, uiteraard tegen betaling, diensten te verlenen, dan keek men zuinig en schudde van ‘nee’. Uitzonderingen waren de vroedvrouw: Meggelina Paton en haar dochter Anna Paton. Zij werden graag gezien. Dreigde er een besmettelijke ziekte, dan werd Hoeve De Pleyt in gereedheid gebracht en voorzien van britsen, strozakken en lakens.  |
 BegravenBij het leven horen ziekte en dood. Dus een expositie over (besmettelijke) ziekten kan niet zonder dat laatste stuk. In de eerste eeuwen van het bestaan van Montfoort werd er begraven in en om de kerk. Tot dat in de 19e eeuw verboden werd, o.a. om hygienische redenen. In de Grote kerk zijn nog tal van grafzerken te zien, waaronder de resten van het praalgraf van burggravin Charlotte van Brederode, vrouwe tot Montfoort.Er kwamen begraafplaatsen aan de Oude Boomgaard, later verplaatst naar de Lodewijkstraat en aan de Julianalaan, waar ook de omgekomen vliegeniers uit de WO-2 hun laatste rustplaats vonden. Een bijzondere, nog aanwezige plek, is de bedelaarsbegraafplaats in Willeskop, nu Oudewater. (zie foto) |
| Bezoek de expositieHierboven zijn slechts enkele aspecten van de expositie ‘Ziek, Zwak … Zorg!’ uitgelicht. Door deze expositie te bezoeken komt u veel meer te weten en maakt u kennis met onze kleine ‘ontdekkingen’ tijdens ons voorbereidende onderzoek. Wist u bijvoorbeeld dat er in het Kasteel een ziekeninrichting was, voor opvang en verpleging tijdens perioden van besmettelijke ziekten? En dat er eind 19e eeuw een heus gebouw voor dat doel werd neergezet in de Verlengde Hoogstraat? We hebben er zelfs een tekening van in de expositie! We zien u graag komen!  |
 Chirurgijn houdt spreekuurWoensdag 16 maart, vrijdag 25 maart of zaterdag 2 april moet u beslist even naar De Knoperij komen. De middeleeuwse chirurgijn houdt dan ‘spreekuur’ in De Knoperij. Hij zal u uitleggen en laten zien hoe het er in de middeleeuwen aan toeging. Bij de chirurgijn kwamen mensen met allerlei kwalen en ziektes. Hij gebruikte veelal kruiden, maar ook regelmatig mes en zaag.In de Agenda, onderaan de nieuwsbrief vindt u data en tijden. Leuk en interessant voor volwassenen, maar zeker ook voor kinderen! |
| Steun ons, zodat wij door kunnenDat kan ook met een eenmalige gift. NL70 RABO 0341 5659 62 of bezoek onze site. In De Knoperij staat een Armenbus, dus ook bij uw bezoek kunt u ons steunen met een gift. Zo kunnen wij De Knoperij gratis toegankelijk houden. |
| RTV Utrecht vindt ons leuk |
 We werden gebeld door RTV Utrecht die een item voor het progamma Route C wil maken over De Knoperij. Ze hadden van onze activiteiten gehoord, een nieuw museum dat aan de weg timmert, allerlei leuke activiteiten heeft en dat ook nog eens de Erfgoedvrijwilligersprijs wint. Maar ze willen ook aandacht aan de geschiedenis van Montfoort schenken. Wat is dat nu voor een plaats? Wat is er in het verleden gebeurd? Wat is het verhaal van Montfoort?Van de gelegenheid gaan we gebruik maken om een oproep te doen voor hulp bij het maken van de knopendraaiersbank. Die wens hebben we al langer en RTVU wil graag aan die oproep meewerken. De opnames vinden plaats op 3 maart ’s middags tijdens openingstijd. Bezoek blijft welkom die middag. De uitzending is gepland voor 17 april. |
| Vrienden helpen SOM met een vast bedrag per jaarVrienden van de Stichting Oud Montfoort steunen ons met een bedrag van € 20 of meer per jaar. Door deze steun kunnen wij jaarlijks rekenen op een vast bedrag, wat de exploitatie van De Knoperij aanzienlijk vergemakkelijkt. Draagt u de geschiedenis van Montfoort en ons een warm hart toe, overweeg dan eens om Vriend te worden. Voor meer informatie kunt u terecht op onze site. |
| Wees loyaal, koop lokaal |
| Leuk om te geven: Ons Montfoorts Steekpakket. Leuk ingepakt voor slechts v.a. € 10,00 |
| Nieuwe aanwinsten |
| Wie wat bewaart, die heeft watIn deze rubriek laten we u graag een deel zien van wat de SOM ontvangt vanuit de Montfoortse samenleving. Soms een klein en bijzonder voorwerp, de andere keer een bodemvondst en deze keer een bijzonder ‘Poppen-ensemble’. De SOM is er blij mee en bewaart het daarom voor het nageslacht en zal ze gebruiken voor exposities en publicaties. Wie wat bewaart, die heeft wat en de SOM bewaart het graag. |
 Deze keer een bijzondere schenking van mevrouw Maartje van Dijk. Deze poppen zijn aangekleed zoals de meisjes van het ‘Tuchthuis’ gekleed waren en de derde pop als juffrouw Verheul. Het bijzondere is dat deze poppenkleertjes zijn gemaakt door Stientje Damen, die in de veertiger jaren van de vorige eeuw in het Tuchthuis was opgenomen. Op het eind van haar leven keerde ze terug naar Montfoort en werd opgevangen door de diaconie van de toenmalige Gereformeerde Kerk. Mevrouw Van Dijk was daar nauw bij betrokken en kreeg de poppen bij het overlijden van Stientje in haar bezit. Nu vond ze het tijd dat de poppen beschikbaar zouden komen en blijven voor de Montfoortse gemeenschap en verblijdde ze de Stichting Oud Montfoort met deze unieke poppen.Naast de poppen op de foto ziet u nog enige andere kledingstukken, zoals wollen hemden, een linnen hemd e.d. |
| Nieuw in ons winkelassortiment |
 Het assortiment van De Knoperij is in beweging. De Knoperij verkoopt boeken, souvenirs en streekproducten: stroopwafels en melen van de molen, huisgemaakte jams van diverse makers uit Montfoort, honing uit Montfoort e.o., sappen van Van Lint. En nu dan ook nestkastjes, made in Montfoort by SWOM.Het is (bijna) voorjaar en ook vogels kampen soms met gebrek aan huisvesting. De nestkastjes zijn speciaal voor de holenbroeders. In ons assotiment ook kastjes voor de speciale pindakaas en/of vetpotjes (belangrijke voeding voor vogels bij kou en in de broedtijd) en pindakransen. En er is weer honing en er is weer jam! Op dit moment beide nog wat moeilijk verkrijgbaar (er bloeit nog niet zo veel en voor de bijen is het nog (te) koud), maar we hebben voor De Knoperij toch nog een doos streekhoning kunnen bemachtigen en pruimenjam van 2021. |
| Steun ons en word vrijwilligerWilt u meer weten over de geschiedenis van Montfoort en wilt u ons helpen deze kennis te delen met anderen? Wordt dan vrijwilliger bij de SOM. Voor meer informatie mail of bel Lex van Wijk (voorzitter, tel. 06-2242 7484) of bezoek onze site. Er zijn verschillende taken waar we nog mensen voor nodig hebben:gastvrouwen en -heren in De Knoperij,stadsgidsenhulp bij het inventariseren en ordenen van de collectie;hulp bij onderzoek in eigen collectie en archieven elders;administratieve hulp, ook op financieel gebied.Werktijden in overleg en naar eigen mogelijkheden. Wat we te bieden hebben: een prettige werksfeer met leuke collegae en veel voldoening. Met meer vrijwilligers kan De Knoperij vaker open en kunnen we ook meer doen aan onderzoek en publicaties. |
| TIP: Nieuwe arrangementen in de maakBinnenkort wordt het weer lekker weer om te fietsen en wandelen. De koersgroep Toerisme en Recreatie van de gemeente Montfoort levert brochures aan voor het Toeristisch InformatiePunt (TIP). 2022 is 350 jaar Rampjaar met speciale aandacht voor de Waterlinie en 900 jaar Waterschap. Er komt een Tour de Waterlinie voor fietsers, wandelaars en automobilisten langs de mooiste plekjes. Er wordt gewerkt aan bootarrangementen Linschoten, Montfoort, Oudewater en het Hollandse IJsselpad wordt gepromoot, een 37 km lange wandelroute van het Klaphek tot Capelle aan de IJssel. Voor meer info: Hollandse IJsselpad – Recreatie Midden-Nederland klik hier of bezoek recreatiemiddennederland.nl. Voor het laatste nieuws van de TIP moet je bij De Knoperij zijn. Er zijn heel veel gratis folders voor wandelen en fietsen en activiteiten in de omgeving. |
 |
| Stadsgidsen vallen op in 2022 |
 Het gilde van stadsgidsen is door Knooppunt overgedragen aan SOM. De organisatie van de stadswandelingen blijft grotendeels gelijk. Aanmelden voor een stadswandeling gaat binnenkort niet meer via de site van Knooppunt, maar via de site van SOM. Twee ‘nieuwigheden’ willen we vast verklappen: Bezoekers aan Montfoort kunnen vanaf dit jaar kiezen uit verschillende opties: de historische stadswandeling, een stadswandeling op maat en een stadswandeling plus. De plus staat dan voor een koffie-arrangement of een lunch-arrangement.De SOM wil verder een deel van het prijzengeld van de Ergoedvrijwilligersprijs gebruiken om mooie rode jassen aan te schaffen. Voorop komt het stadswapen en op de rug ‘Stadsgids’. Zo worden de stadsgidsen een wandelende reclame voor het mooie, historische Montfoort! Lijkt het u leuk om ook stadsgids te worden? Meldt u dan aan via ons mailadres: info@oudmontfoort.nl of bel 06-2242 7484. U loopt eerst een aantal keren mee met een ervaren stadsgids en u krijgt de beschikking over een fraaie map met alle benodigde informatie. En de rode gidsenjas! |
| AgendaIn De Knoperij: Tot en met 19 maart: Expo 25 jaar Theaterkoor Marcello Tot en met 21 mei:Expo Ziek, Zwak … Zorg! Woensdag 16 maart, van 14:00 tot 16:00 uur – Spreekuur Chirurgijn Vrijdag 25 maart, van 14:00 tot 16:00 uur – Spreekuur Cirurgijn Zaterdag 2 april, van 11:00 tot 15:00 uur – Spreekuur Chirurgijn Vanaf 23 maart: Expo Lilianne Suurenbroek – Quilts |